سبک معماری نئوکلاسیک سبکی است وام گرفته از هنر معماری یونان و روم باستان که نزدیک به هزار و هفتصد سال پس از میلاد به وجود آمد در واقع طراحی ویلاهای نئوکلاسیک در زمان خود پدیده مدرنی به حساب می آمد ولی اکنون و در زمان معاصر یک شیوه کلاسیک محسوب می شود.
تا قبل از انقلاب صنعتی (عصر رنسانس) در اروپا طبقه متوسط وجود نداشت و جوامع به دو طبقه اشراف که در اقلیت محض از نظر جمعیتی بودند و یک اکثریت مطلق تهی دست تقسیم می شد اما در حین و پس از انقلاب صنعتی و با شکل گیری اولین جرقه های پدیار شدن طبقه متوسط سبک های معماری و هنری در اروپا پدیدار گشتند که یکی از آنها همین جنبش نئوکلاسیسیسم بود که شکل گرفت این جنبش در زمینه های مختلف هنری و از جمله معماری پدید آمد که در اینجا صرفا به تاثیر جنبش نئوکلاسیسیسم بر معماری و برآمدن سبک معماری نئوکلاسیک از درون آن ورود می کنیم که به صورت اختصاصی طراحی ویلای نئوکلاسیک را بررسی می نماییم.
همه مهندسین معمار می دانند که یکی از اصول طراحی کلاسیک ایجاد قرینگی در اجزای طراحی است ولی جالب اینجاست که آنچه در طراحی ویلای کلاسیک رومی در زمان یونان و روم باستان وجود داشت اتفاقا عدم قرینگی بود و این طراحی نئوکلاسیک بود که در تقابل با سبک کلاسیک روکوکو قرینگی و سادگی را در طرح های نئوکلاسیک به وجود آورد.
طراحی ویلای نئوکلاسیک همواره بر آراستگی و سادگی در معماری تاکید دارد اگر بخواهیم در بخش اجرای ویلا تعریفی از طراحی ویلای نئوکلاسیک داشته باشیم باید بگوییم طراحی ویلای نئوکلاسیک پوسته ای است کلاسیک بر روی مفاهیمی مدرن در واقع در نئوکلاسیک با حفظ ارزش های طراحی ویلای رومی دست به ساده سازی و آراستگی و بخشندگی معمارانه زده و در عین ایجاد تغییرات ماهوی در به کارگیری پارامترهای نو با ظرافتی مثال زدنی اصالت کلاسیک خود را نیز حفظ نموده است چرا که همانطور که گفته شد طراحی ویلای نئوکلاسیک تحت تاثیر امپراطوری یونان و روم باستان ولی پس از آن شکل گرفت.
بنابراین در طراحی ویلای نئوکلاسیک از تجملات و زرق و برق های مرسوم کلاسیک می کاهیم و دست به ساده سازی اِلمان های معماری می زنیم حین اینکه در رنگ آمیزی و استفاده از مصالح و اکسسوار داخلی از مفاهیم و امکانات طراحی مدرن نیز بهره می بریم.
در سالهای اخیر تمایل به طراحی ویلاهای نئوکلاسیک در ایران افزایش یافته که عمده دلایل آن دو دسته هستند:
یک اینکه با توجه به سادگی ویلای نئوکلاسیک هزینه تمام شده آن کمتر از ویلای کلاسیک خواهد بود که این امر به دلیل از بین رفتن هزینه های مربوط به ابزارهای سنگی و سیمانی و.. ویلای کلاسیک، بر روی نمای ویلا و خصوصا دیوارهاست چرا که در طراحی ویلای نئوکلاسیک تاکید بر سادگی دیوارها از ارکان اصلی این شیوه معماری است در عین حال با توجه به تاریخچه و شناسنامه سبک نئوکلاسیک، بنای ساخته شده از اصالت و وقار خود نیز توامان برخوردار است.
دوم اینکه به دلیل عدم تخصص گرایی در کشورمان ساخت و ساز بناهای معماری بعضا به دست افرادی انجام می گرفته که اطلاعاتی از سبک های معماری نداشته و صرفا اقدام به کپی برداری از سبک های معروف معماری می نمودند در نتیجه در رقابت با یکدیگر برای نشان دادن جلال و شکوه ویلا همواره اقدام به شلوغ تر نمودن طراحی با متراکم نمدن ابزارهای سنتی داشتند که نتیجه آن، بعضا منجر به بی هویت شدن سبک معماری ویلا شده است ولی خوشبختانه در سالهای اخیر و با ورود معماران جوان و مسلط به علم روز سبک های دیگری غیر از طراحی ویلای مدرن و کلاسیک نیز معرفی شده و این تا حد زیادی پاسخگوی سلایق مختلف شده است و از یکنواختی طراحی ویلای کلاسیک در اقصی نقاط کشور کاسته است.
در طراحی ویلا به شیوه اصولی و علمی عوامل بسیاری دخیل اند تا اینکه سبک معماری ویلا و نحوه ساخت و نوع مصالح ومتریال ویلا تعیین گردد از عمده این عوامل می توان به اقلیم منطقه و شرایط توپوگرافی و اجتماعی و فرهنگی منطقه اشاره داشت مثلا در یک بافت قدیمی شهرک های ویلایی کلاسیک طراحی ویلای پست مدرن محلی از اعراب ندارد و این نشان می دهد که عامل جغرافیا و منطقه تا چه حد در انتخاب سبک معماری تاثیر گذار بوده در نتیجه کارفرما باید قبل از خرید زمین سبک و شیوه دلخواه خود در طراحی معماری را بداند و با توجه به این پیش فرض، منطقه مورد نظر خود را جهت ساخت و اجرای ویلا انتخاب کند.
نکته دیگر در طراحی ویلای نئوکلاسیک امکان بکارگیری انواع متریال در ساخت ویلاست چرا که در این شیوه از طراحی ویلا محدودیت های تنوع مصالح در ویلای کلاسیک را نداریم و مجاز به استفاده از انواع متریال مانند چوب، شیشه، سنگ، بتن و غیره هستیم لذا در ویلاهای نئوکلاسیک تنوع بیشتری در نمای بیرونی و طراحی داخلی ویلا پیش روی ما قرار دارد.