اهمیت طراحی نمای ساختمان مسکونی

طراحی نمای ساختمان ( Facade Design ) یکی از مهمترین ارکان معماری ساختمان می باشد. شرکت معماری فراکارنو با بهره گیری از نخبگان طراحی معماری و توسط تیم های طراحی معماری ساختمان، طراحی داخلی ساختمان، طراحی مهندسی ساختمان، طراحی ویلا ، متریال های ساختمانی ، امکانات اجرایی و عمرانی ساختمان و .. کوشش خود را به کار گرفته است تا به وسیله نوین ترین متدهای علمی روز بتواند طراحی معماری ساختمان را به گونه ای مهندسی و چشم نواز ارائه دهد.

طراحی نمای آپارتمان مسکونی از این رو که اولین آیتم از منظر بیننده میباشد از اهمیت ویژه ای در بحث معماری ساختمان برخوردار است.در طراحی نمای ساختمان مسکونی بایستی المان های مختلفی نظیر، اقلیم منطقه مورد نظر ، سبک معماری منطقه ، نحوه معماری ساختمان های مجاور ، ضوابط شهری حاکم در منطقه ، شرایط جغرافیایی و فرهنگی و... در نظر گرفته شود.

در سالهای قبل یکی از آفت های طراحی نمای ساختمان مسکونی در ایران سپردن این امر مهم به افرادی غیرکارشناس و با دانش تجربی معماری و یا افرادی مانند مجزی نمای ساختمان بود که در حال حاضر با توجه به نیاز به کسب تاییده نمای ساختمان های مسکونی از طرف شهرداری ها کمتر شده اما متاسفانه همچنان ادامه دارد. 

از اینروست که با انبوه نماهای ساختمان مواجه هستیم که از استاندارد خاصی در طراحی نما  بهره ای نبرده اند خوشبختانه اخیرا پس از الزامی شدن طراحی نمای واحد مسکونی توسط شهرداری و تعریف یکسرس از استانداردهای اولیه معماری در بحث طراحی نمای ساختمان مسکونی و متریال های به کار گرفته شده در نمای ساختمان همینطور میزان و تعدد متریال به کار گرفته شده در طراحی نمای آپارتمان مسکونی توسط کمیته نمای شهرداری امید فراوانی به زیباتر شدن چهره شهر و استفاده از نماهای اصولی و استاندارد توسط طراحان رشته معماری است.

سبک طراحی نمای ساختمان مسکونی

با توجه به الزام طراحی نمای ساختمان مسکونی، سازندگان حساسیت بالایی به طراحی نمای واحد های مسکونی معطوف خواهند داشت از اینرو با توجه به سبک های مختلف طراحی نمای ساختمان مسکونی و متریال های متعدد و مصالح گوناگون در طراحی و اجرای نمای آپارتمان مسکونی این موضوع دارای تنوع و سلایق متعددی شده که انواع سبک های طراحی را شامل می شود و دیگر مانند گذشته نیست که یک شهر یا یک منطقه با یک نوع معماری مشخص شناسنامه داشته باشد و در دنیا آن منطقه را از نوع طراحی معماری  آن به یاد بیاورند بحث طراحی نمای ساختمان های مسکونی به دلیل افزایش جمعیت شهرها و به تبع آن ساخت واحد های مسکونی جدید برای رفع نیاز جمعیت جوان کشور از توجه بیشتری نسبت به قبل برخوردار شده است و به همین علت جهت برسی اصولی طراحی نمای ساختمان مسکونی به سبک های مختلف طراحی نمای مسکونی در دوبخش کلی طراحی نمای کلاسیک ساختمان و طراحی نمای مدرن ساختمان به موضوع طراحی نمای بیرونی آپارتمان مسکونی در شهر های بزرگ خواهیم پرداخت.

ابتدا بایستی تعریف درستی از سبک های طراحی نما داشته باشیم چرا که در حال حاضر و به دلیل نگاه منعفعت طلبانه به مقوله ساختمان با نماهایی در شهر مواجه هستیم که نمی توان آنها را در دسته بندی های اولیه طراحی نمای ساختمان مسکونی مانند طراحی نمای کلاسیک رومی و مدرن گنجاند چه رسد به سبک های زیر شاخه مانند نئو کلاسیک و اسلیمی و.. برای تعریف نمای استاندارد یک ساختمان باید ابتدا به انتظار ما از پروژه و همینطور تاریخچه معماری منطقه پرداخت در اکثر کلان شهرهای دنیا که دارای قدمت تاریخی هستند چند بخش مهم از نظر معماری شهری در آنها وجود دارد مثلا در شهر تاریخی رم پایتخت کشور ایتالیا یک بخش کاملا تاریخی چند هزار ساله با ساختمانهایی قدیمی مانند کولوسئوم با قدمت 2000 ساله داریم در بخش دیگر شهر Downtown یا هسته مرکزی شهر قرار دارد با نماهایی از ساختمان های امروزی انواع برج ها و ساختمان های شیک و مدرن که غالبا بر طراحی نمای مدرن ساختمان دلالت دارد و در انتها با Suburb یا حومه شهر مواجه هستیم که دارای ساختمان های ویلایی برای زندگی خانواده هاست روبرو می شویم و بیشتر بر بخش طراحی ویلا و منازل بزرگ با حیاط و محوطه چمن کاری شده که به صورت دنباله دار در امتداد های راست و یا کرو دورادور هسته مرکزی شهر تشکیل شده اند. در یک شهر مدرن امروزی با استاندارد های اینچنینی طراحی نمای ساختمان مسکونی در هر یک از این بخش ها با ضوابط شهری متفاوتی روبرو خواهید بود مثلا در بخش تاریخی شهر محدویت ارتفاعی برای ساخت و ساز وحود دارد و ساخت و ساز بسیار کم است و بیشتر بر بازسازی ساختمان تاکید شده تا ساخت منازل و بناهای جدید طراحی نما در این بخش بر طراحی نما کلاسیک استوار است نماهای کلاسیک متناسب با بافت این بخش از شهر طراحی و اجرا میشوند که به نمای رومی مشهور هستند، در بخش مرکزی به دلیل تمرکز اداری و سیاسی در آنها که شامل سفارتحانه های کشور های گوناگون و دانشگاههای مختلف و انواع بناهای ورزش و عمومی و فضاهای تفریح و سرگرمی و رستورانهاو.. را در بر می گیرد حجم ساخت ساز بالاست و طراحی نمای ساختمان اداری و مسکونی بدر این قسمت از شهر بر سایر کاربری ها با توجه میزان نیاز و استقبال از آنها ارجحیت دارد بر طراحی نمای مدرن استوار است و در نهایت در حومه شهرها طراحی ویلا ها و نماهای ویلایی به منظور استفاده خانواده های پر جمعیت در دستور کار قرار می گیرد.

کمیته نما چیست؟ تاییدیه نمای شهرداری و ضوابط کمیته نما چیست؟

 در سال 1393 و به تاریخ 1393/07/24 بخشنامه ای از سوی شهرداری تهران صادر گردید با موضوع دستورالعمل کمیته نمای مناطق و همچنین دستور العمل دیگری در تاریخ 1394/04/25 با موضوع تدوین ظوابط عمومی طراحی نمای ساختمان ها به منظور ارتقا سطح کیفی منظر شهری ابلاغ گردید و از تیرماه سال 1394 لازم الاجرا قلمداد شد.

اما کمیته تایید نما و ضوابط این کمیته چیست و چرا این کمیته به وجود آمده است؟!

از آنجا که عدم قانون مشخصی درباره زیباسازی ساختمان های مسکونی کلان شهر تهران وجود نداشته وضعیت منظر شهری از نگاه بصری بسیار آشفته بنظر میرسید از این رو مقرر شد با تدوین کمیته نما چندین اتفاق مهم شکل گیرد:

اول آنکه تا پیش از این کمیته بسیاری از نمای های ساختمان در شهرها بدون مشاوره و طراحی معمار به صورت تجربی و یا کپی کاری اجرا میشد و متاسفانه هنوز نیز بطور کامل از بین نرفته بنابراین طبق این قانون مجری ساختمان ملزم به معرفی طراح معمار به کمیته نما و ارسال طرح نما به این کمیته شده است.

دوم ضوابط مفصلی برای تعیین نوع، کیفیت و حدود بخش های مختلف نما در نظر گرفته شده است که در صورت تخطی از این ضوابط نمای ساختمان از سوی کمیته نما رد می شود و مجوز اجرایی را کسب نخواهد نمود.

سوم در صورت نیاز به توضیح یا طرح سوال و یا ابهام از سوی کارشناسان کمیته تایید نمای شهرداری صرفا طراح نما مجاز به شرکت در جلسه خواهد بود.

اصول طراحی نمای ساختمان مسکونی

مهم ترین بخش  کمیته نما از سوی دفاتر و شرکت های معماری همین بخش سوم است حال شما را با برخی از مهم ترین ضوابط و نحوه استفاده از حداکثر قابلیت طراح در ضوابط آشنا میکنیم.در ادامه به مهمترین پارامترهایی که از سوی کمیسیون تایید نما مورد اشکال قرار میگیرد می پردازیم:

همگونی طرح نمای ساختمان با سایر ساختمانهای مجاور، طراح نما می بایست حتما نوع معماری بناهای مجاور و اطراف محیط پروژه را جهت عدم تضاد بصری در طراحی خود لحاظ کند.

گمیته های تایید نما درمناطق شهرداری 22 گانه شهر تهران همگی به یک اندازه سخت گیری ندارند و سلایق آنها نیز یکدست نیست این امر به  دلیل تقاضاهای ارائه شده در هر منطقه متفاوت است به عنوان مثال در مناطق لوکس تهران بیشترین تقاضا برای طرحی نمای ساختمان رومی یا کلاسیک و نمای سنگ ساختمان است و به همین دلیل و به جهت کاستن این تقاضا بیشترین سخت گیری درباره نمای سنگی در این منطقه صورت میگیرد به عنوان نمونه در ضوابط جدید طراحی نما استفاده از سنگ در نمای ساختمان حداکثر تا دوطبقه مجاز بوده و طبقات بالاتر توسط نمای سیمان باید اجرا شوند و یا پیش آمدگی های ساختمان حداکثر باید تا 15  سانتی متر باشد و مواردی از این دست. اما آیا راهکاری برای ضوابط جدید وجود دارد؟
بله کلیه این ضوابط با حضور طراح نما دارای پروانه اشتغال به کار نظام مهندسی در جلسات هفتگی کمیته تایید نما در صورت داشتن دلایل منطقی قابل رفع می باشد کما اینکه پروژه های بسیاری  از این دست با تایید شهرداری در مناطق یک و سه تهران که بیشترین سخت گیری در طراحی نمای رومی دارند اجرا شده است و اینجاست که نقش طراح نما بسیار تعیین کننده است کارشناسان کمیته نما همگی از معماران و طراحان با تجربه بوده و تنها زمانی قانع می شوند که معمار با فلسفه و دلایل معماری اقدام به طراحی نما نموده باشد.
شرکت معماری فراکارنو با سابقه اجرای نماهای رومی و کلاسیک در مناطق شمالی تهران به کلیه کارفرمایان این امکان را ارائه می دهد بدون دغدغه از بحث تایید نما پروژه خود را به بهترین شکل ممکن و با معماری اصیل و استاندارد به انجام برسانند برای مشاهده نمونه پروژه های طراحی نما گروه معماری فراکارنو می توانید اینجا کلیک نمایید.

 رعایت هارمونی در طراحی نمای ساختمان

در پایان باید به نکته مهم دیگری نیز اشاره کنیم به طور کلی طراحی معماری به صورت یک مجموعه کلی از زیر شاخه هایی تشکیل شده که هماهنگی و هارمونی تمامی این اجزا طراحی یک ساختمان را به شکل استاندارد و اصولی و با قواعد علمی پدیدار می سازد لذا تناسب بین طراحی نمای ساختمان مسکونی با سایر این اجزا از الزامات طراحی است یکی از مهم ترین این قسمت ها بحث طراحی داخلی ساختمان است که حتما باید دارای هارمونی مناسب با طراحی نمای ساختمان باشد این یکپارچگی هم در طراحی داخلی به سبک مدرن مطابق با طراحی نمای مدرن بایستی در نظر گرفته شود و هم در بحث طراحی داخلی ساختمان به سبک کلاسیک و هماهنگ با طراحی نمای کلاسیک باید اتفاق بیفتد تا شاهد یک پیکره منظم و استاندارد باشیم و نه تنها این هارمونی و هماهنگی باید در کلیت بنا به چشم بخورد بلکه مسئله ای که در اینجا با سایر بخش های معماری متفاوت است اینم بوده که در بحث طراحی نمای مسکونی نوع طراحی نما حتما باید با سایر نماهای موجود در آن کوچه یا خیابان و منطقه نیز هماهنگ باشد و از تضاد های رنگی و فرمی و بصری در دید شهروندان جلوگیری شود