به طور کلی در بحث طراحی معماری که نورپردازی یکی از زیر شاخه های آن می باشد به کارگیری نور است که باعث رویت و مشاهده عناصر معماری می گردد. نورپردازی در طراحی معماری نقطه عطفی است جهت جلوه بصری ساختمان و هم در بخش های داخلی و عمومی در بحث نورپردازی ما با دونوع نور طبیعی و نور مصنوعی مواجهیم که هریک کاربرد و ویژگی های مخصوص به خود را دارا هستند، از منظر فضا با دونوع نورپردازی داخلی که بر محیط های اندورنی بنا مثل اتاق ها و پذیرایی تاکید دارد و دو جنبه تامین روشنایی و زیبایی را بر عهده دارد و نورپردازی خارجی که بر قسمت های خارجی بنا مثل نمای ساختمان و محوطه سازی و فضای سبز و.. تمرکز دارد مواجهیم نور طبیعی از خورشید تامین می گردد کاربرد نور طبیعی در نورپردازی ساختمان با ایجاد پنجره ها و مدخل های ورودی نور طبیعی به داخل ساختمان صورت میگیرد که با ترکیب نورپردازی داخلی ساختمان می تواند محیط گرم و دلنشینی برای ساکنین فراهم آورد.
نورپردازی داخلی در طراحی معماری شامل چند آیتم است که هریک به تنهایی کافی نیستند و با تجمیع آنها کلیت کار به وجود خواهد آمد، اولین نوع از نورپردازی داخلی ساختمان نور عمومی به کارگرفته شده در فضای داخلی و تعمیم نورپردازی عمومی به کلیه فضاهای ساختمان هست نور عمومی همانگونه که از نامش پیداست جهت روشنایی بخشی به فعالیت های عمومی شما طراحی شده با پردازش مناسب نور در نورپردازی عمومی فضای داخلی ساختمان قادر خواهید بود فضایی فوق العاده و با آرامش را طراحی نمایید تا از تنش ها و دغدغه های خود بکاهید و احساس آرامش پیدا کنید از نورپردازی عمومی امروزه در برخی کشور ها جهت آرامش بخشی به افراد در مکان های خاص نورپردازی شده بهره میجویند برای نورپردازی عمومی در ساختمان های بلند از لوستر و انواع وسایل روشنایی تو کار و کاغذ دیواری و سرامیک یا سنگ در کف ساختمان بهره گیری میکنند.
سایر مراحل در نورپردازی داخلی شامل فضاهای شخصی و عمومی است مثلا اتاق خواب و سالن پذیرایی که اولی خصوصی و دومی عمومیست در محیط خصوصی نورپردازی مختص سلیقه یک نفر هست ولی در سالن پذیرایی به عنوان نمونه باید نور کافی برای همه استفاده کنندگان از فضا موجود باشد پس از تامین نور کلی فضاست که می توانیم سراغ نور های تزئینی و دکوراتیو و نور های مخفی برویم که اینها تماما نور مصنوعی بوده و در طول روز هم از طریق پنجر ها ی قدی و کوتاه نور طبیعی بسته به سبک و فرم معماری به ساختمان راه پیدا میکند.
نورپردازی خارجی در ساختمان
قسمت های خارجی ساختمان شامل نمای ساختمان، محوطه و فضای سبز، روف گاردن و.. است که همگی نیاز به اجرای نورپردازی خارجی دارند در قسمت نما نورپردازی بر زیبایی و تاثیر طراحی نمای ساختمان تاکید دارد تا جلوه بنا بیشتر به چشم آید که مثلا در طراحی نمای مدرن نورپردازی گسترده تر و از تنوع بیشتری برخوردار است به شکلی که نور بخشی از نمای ساختمان به شمار میرود و به صورت آشکارا در ظاهر بنا به چشم می آید اما در طراحی نمای کلاسیک نورپردازی به پروژکتور ها و نوار های نوری خلاصه شده و نورپردازی در طرح نما مخفی خواهد بود در بخش محوطه سازی و فضای سبز نورپردازی خارجی بر روی لامپ های داخل الاچیق و چمن و نوار های نوری هدایت کننده در راهرو های سنگ فرش و آبنما ها تمرکز دارند در روف گاردن هم تقریبا همین اجزا به کار رفته علاوه بر شاه نشین یا مینی بار که در بعضی از بام های سبز به کار رفته است.
نورپردازی اداری در فضای داخلی نوری کمتر و کوچکتر از نور عمومی است، نور اداری برای انجام کارهای مختلف و با تمرکز بر انجام آن کار خاص نورپردازی میشود در نورپردازی اداری برای بهره جستن از نوری بیش از نور عمومی از نور اداری کمک میگیریم به عنوان مثال برای آشپزی لامپ هایی در بالای اجاق گاز و بر روی هود در نورپردازی لحاظ میکنیم تا نور اداری تعبیه شده به کمک نور عمومی موجود دید لازم را به شما بدهد یا به کارگیری چراغ مطالعه نیز نوعی نور اداریست
نور اداری نباید با نور عمومی مخلوط و در نور عمومی نوعی حل شدگی را تجربه کند نور اداری زمانی در بهترین شکل ممکن جوابگوست که محدوده کاری مورد نظر شما را به شکل مفید تر از نور عمومی روشن کند و خیرگی کمتری نیز نسبت به نور عمومی در محدوده مورد نظر ارئه دهد نورپردازی اداری به شما کمک میکند که از ظرفیت بالاتری برای خلق و تولید و انجام کارهای خود سود برید نور اداری سبب میشود شما به ریزه کار های بیشری در کار توجه کنید و با ارتقائ قدرت دید شمار ار هوشیار تر و دقیق تر میکند و کمک خواهد کرد آثار با کیفیتی خلق نمایید برای نورپردازی اداری و به کار گیری نور اداری میتوانید از انواع آباژور ها، چراغ های مطالعه، لامپ های هالوژن.. کمک بگیرید به عنوان نمونه از نور اداری در طراحی معماری اداری - تجاری فضاهای داخلی میشه به نور های کنار آئینه گریم یا میز توالت برای دیده شدن مناسب چهره خود ، نور های تعبیه شده در قسمت تحتانی کابیت های بالایی آشپزخانه و.. اشاره داشت.
نورپردازی تاکیدی در فضای داخلی ساختمان برای برجسته سازی نقاط کانونی یعنی تاکید بر یک نقطه و مهم جلوه دادن نقطه کانونی نسبت به سایر نقاط را شامل میگردد نورپردازی تاکیدی بیشتر جنبه هنری دارد در گالری های نقاشی با نورپردازی تاکیدی به صورت نورافکن های متمرکز بر تابلوها یا در طراحی نورپردازی کافه ها و رستوران ها جهت ایجاد سبک و استایل خاص فضا از نور پردازی تاکیدی به اشکال گوناگون مانند نوار های اس ام دی، نور مخفی،لامپ هالوژن و.. بهره میبرند
اما کاربرد دیگر نورپردازی تاکیدی متمرکز بر نورپردازی خارجی ساختمان است نورپردازی تاکیدی برای نورپردازی ساختمان گالری های هنری یا موزه، سالن اپرا و.. نیز کاربرد دارد نورپردازی تاکیدی از آن جهت که به ساختمان شما سبک و استایل میدهد بسیار حائز اهمیت هست.
تا اینجای مطلب کلیه سبک ها و روش های نورپردازی شامل نورپردازی عمومی که بیشتر بر فضاهای عمومی تمرکز دارد یا نورپردازی اداری که بر فعالیت شما تمرکز دارد و نورپردازی تاکیدی که به نقاط کانونی نی پردازد تماما سعی در نورپردازی به جهت گسترش فضای دید شما را داشتند اما در نورپردازی دکوراتیو صرفا بر جنبه های فانتزی و زیبایی شناسانه نور پردازی میپردازیم و نوری که در نورپردازی دکوراتیو تولید میشود به جهت گسترش فضای دید ما نیست بلکه این نورپردازی بر خلق یک اثر هنری تاکید دارد در نورپردازی دکوراتیو که شامل نورپردازی داخلی ساختمان و همینطور نورپردازی خارجی ساختمان هست نوع نورپردازی کاملا منحصر به فرد است در سالهای اخیر نورپردازی دکوراتیو بسیار مورد توجه قرار گرفته به گونه ای که نورپردازی دکوراتیو اکنون به عنوان یک رشته هنری محسوب میشود و از نورپردازی دکوراتیو در جشن ها و ایام مخصوصو برای نورپردازی المان های شهری استفاده میکنند در ایران نیز تاکنون چندین باز از نورپردازی دکوراتیو برای برج آزادی و برج میلاد و سایر المان ها شهری بهره جسته اند.
با مطالعه مطالب فوق در خصوص انواع روش های نورپردازی در فضاهای داخلی و فضاهای خارجی ساختمان اینک آسوده تر از پیش میتوانید نسبت به فرم و سبک نورپردازی و تفکیک نور های متفاوت اقدام کنید و با نورپردازی صحیح و استاندارد به هر چه دالنشین شدن فضای خود در عین نورپردازی زیبا بپردازید.