طراحی نمای نئوکلاسیک

برای شناخت مولفه های طراحی نمای نئوکلاسیک بد نیست ابتدا به اختصار معماری نئوکلاسیک و جنبش تاریخی نئوکلاسیسیسم را تعریف نماییم در اواسط قرن هجدهم میلادی سبک های معماری متعددی دو واکنش به سبک کلاسیک پدید آمدند که از جمله آنها سبک روکوکو و کمی قبل تر آزن سبک باروک است و پس از آن سبک معماری نئوکلاسیک پدید آمد فلسفه سبک نئوکلاسیک بر حذف  شکوه و جلال افراطی در معماری کلاسیک است زیرا این شیوه معماری اساسا امکان فهم علم معماری را از طبقه متوسط اروپایی که در آن سالها در حال شکل گیری بود سلب نموده بود به این دلیل که بخاطر عدم وجود سبک معماری تا آن زمان، که افرادی جز اشراف کاخ نشین امکان دستیابی به آن را داشته باشند امکان پذیر نبود و اغراق و اهتمام بیش از حد بر تجملات و اِلمان های معرف شکوه و جلال بنا عملا امکان استفاده از آن را برای طبقاتی غیر از طبقه اشراف غیر ممکن ساخته بود در نتیجه با پدیدار گشتن سبک نئوکلاسیک و طراحی نمای نئوکلاسیک به تدریج و تا نیمه های قرن نوزده میلادی این سبک نو در زمان خود به خوبی معرفی شد گرچه در زمان معاصر خود سبک طراحی نئوکلاسیک نیز جز سبک های کلاسیک به شمار می رود اما در زمان خود این شیوه معماری بخشی از معماری مدرن به حساب می آمد و رویکردی و تا حدودی ساختارشکنانه داشت که در ادامه مطلب به آن می رسیم.

از آنجا که در این مطلب صرفا به طراحی نمای نئوکلاسیک می پردازیم زین پس به جای واژه سبک معماری نئوکلاسیک از واژه طراحی نمای نئوکلاسیک استفاده خواهیم نمود و صرفا به پارامترها و ویژگی های سبک نئوکلاسیک در طراحی نمای ساختمان مسکونی می پردازیم و سایر قسمت های بنا مانند طراحی داخلی نئوکلاسیک یا طراحی پلان معماری و حجم و.. در بخش های مربوط به خود به شکل تخصصی مورد بررسی قرار می گیرند.

نمای نئوکلاسیک چه ویژگی هایی دارد؟!

اگر بخواهیم سبک طراحی نمای نئوکلاسیک را به شکلی ساده و به دور از پیچیدگی های تاریخی تعریف کنیم باید بگوییم پوششی  کلاسیک بر روی داشته هایی مدرن، به عبارتی در طراحی نمای نئوکلاسیک ما یک پوشش و پوسته ظاهری داریم که از شیوه کلاسیک استخراج شده و در نهایت نیز خروجی کار ما کلاسیک دیده می شود اما در این سبک ما از تمامی امکاناتی که در طراحی نمای مدرن ساختمان به کار می رود میتوانیم بهره جوییم.

نمای نئوکلاسیک مانند شکلاتی است که مغز آن فندق و روکش کاکائو دارد در نگاه اول شما هرگز مغز شکلات را نمی بینید اما پس از خوردن شکلات متوجه می شوید که کاکائوی آن روکشی نازک بر هسته ان بوده اما این مثال چگونه خود را طراحی نمای نئوکلاسیک به ما نشان می دهد.

همانطور که گفته شد نمای نئوکلاسیک در واقع اقدامی بود علیه ساختار تجملاتی و نمایش جلال و جبروت سبک کلاسیک و به ساده سازی آن پرداخت اما موضوع به همین جا ختم نمی گردد در واقع در نمای نئوکلاسیک ما پا را فراتر از این می گذاریم و خود را پایبند و مقید به متریال کلاسیک نمیدانیم در واقع در نمای نئوکلاسیک ما مجاز به استفاده از انواع متریال سنتی و مدرن مانند سنگ، آجر، بتن، چوب، شیشه، فولاد و سایر تولیدات ساخته شده از فلزات هستیم در نتیجه بر خلاف طراحی نمای رومی کلاسیک ما محدود به چهارچوب های سنتی انتخاب مصالح نیستیم کما اینکه این محدودیت در زمان خود به دلیل عدم گسترش علم در تهیه مصالح به روز حاصل شده بوده و از نگاه معماران سبک نئوکلاسیک دلیلی وجود ندارد همچنان براساس مصالح و متریالی نمای ساختمان را اجرا کنیم که تنوع کافی در مصالح وجود نداشته و محدود سازی خود را به عناصر دوره کلاسیک و رومی بی معنا می پندارند.

با مشخصاتی که از سبک طراحی نمای نئوکلاسیک تا اینجا بدان پرداختیم متوجه شدیم که در نمای نئوکلاسیک دست طراح نما برای خلق ایده های مختلف باز است بر خلاف شیوه های سنتی که بسیار محافظه کار بوده و هر گونه عدول از چهارچوب های شیوه سنتی را بر نمی تابند.

اما در طراحی نمای نئوکلاسیک ما مجاز هستیم از شیشه و چوب و بتن که جز مصالح معماری مدرن هستند استفاده کنیم و این باعث تنوع بخشی به طرح های نئوکلاسیک میشود امری که در نمای رومی ساختمان به چشم نمی خورد نکته دیگر تکیه طراحی نمای نئوکلاسیک بر دیوار است بر خلاف نمای کلاسیک که تمام اجزاء نما با ابزارهای سنگی و گچی و سیمانی پرتعداد و استفاده از انواع سُراهی ها و مجسمه های سنگی و.. اجرا می شوند در طراحی نمای نئوکلاسیک تمرکز بر دیوار ها شدت گرفته و طرح ها ساده سازی شده و به کارگیری ابزارهای ساختمانی به حداقل می رسد در واقع نمای نئوکلاسیک پلی است بین طراحی نمای کلاسیک رومی که مشخصات ان به اختصار گفته شد و سبک دیگری که سالها بعد به وجود آمد به نام طراحی نمای مدرن ساختمان که انقلابی در طراحی نما به وجود آورد به گونه ای که خود را وام دارِ هیچ یک از عناصر گذشته در طراحی نمای ساختمان مسکونی نمی داند و همواره در پی طرحی نو است.

امیدواریم با مطالعه این مطلب که در آتلیه معماری شرکت فراکارنو زیر نظر مهندس مریم اکبری معمار و مدرس دانشگاه و دارای پروانه پایه دو اشتغال به کار مهندسی تهیه و تدوین شده است گام کوچکی در جهت آشنا سازی شما با مقوله طراحی نما به سبک نئوکلاسیک برداشته باشیم.