معماری مینیمال (مینیمالیسم در معماری)

هر گاه درباره معماری سخن میگوییم متعاقب آن بحث هنر نیز مطرح میگردد و هنر معماری شکل میگیرد با اینکه این هنر صنعت در شاخه مهندسی نیز قرار می گیرد اما همواره وجه هنری این رشته مورد توجه بوده و است یکی از مهم ترین عناصر در شناخت هنر معماری برای افراد یک جامعه آن است که با شناخت سبک های هنری نیازهای جامعه مرتفع خواهد شد و نکته دوم رعایت اصول سبک های هنری در معماری است که در صورت رعایت این اصول با توجه به شناخت آحاد مردم از سبک های معماری نتیجه بسیار مطلوبی در خلق پروژه های معماری پدید خواهد آمد.

تصور کنید فرمی از طراحی معماری در ذهن شما وجود دارد که نام و مولفه های آن را نمی دانید و تنها در حافظه بصری خود اشکالی از آن را به عنوان شاخص ذخیره نموده اید و حال قصد دارید پروژه ای را به دست مهندس معمار بسپارید تا انتظارات شما را برآورده سازد برای نیل به این هدف اگر از سبک مورد نظر شناخت کافی داشته باشید و یا حداقل به صورت اجمالی برخی از ویژگی های آن را بدانید به راحتی به زبان مشترک با یکدیگر دست خواهید یافت و با رعایت قواعد و چهارچوب های منحصر به سبک معماری موردنظر نتیجه نهایی آنچه در حافظه بصری شما شکل گرفته خواهد بود. به دیگر سخن ممکن است ما به سبک خاصی از معماری علاقه مند باشیم ولی ندانیم که آن چیست و چه ویژگی هایی دارد و با دانستن آن گامی بزرگ برای دستیابی به آنچه میخواهیم بر خواهیم داشت در این نوشتار که به همت آتلیه معماری فراکارنو تهیه شده است درباره معماری مینیمال و سبک مینیمالیست به اختصار خواهیم پرداخت امیدواریم این مطلب رضایت خاطر شما را نیز به همراه داشته باشد.

سبک معماری مینیمال

سبک معماری مینیمال یا مینیمالیستی یکی از شیوه های هنری است که از معماری به سایر رشته های هنری نیز راه پیدا کرده است مهم ترین مولفه معماری مینیمالیستی سادگی آن است به طوری که نام دیگر این روش را معماری ساده گرایانه نهاده اند معماری مینیمال پس از جنگ جهانی دوم به صورت عملی به کار گرفته شد در این شیوه معماری که بر حذف فرعیات و عناصر فریبنده تاکید دارد و پیچیدگی های شناختی و فلسفی را از خود زدوده است تلاش شده با سادگی به طرحی ناب رسید که به راحتی چشم هر بیننده ای بدون جستجو آن را مشاهده نماید و کمتر جنبه اکتشافی داشته باشد بر خلاف سبک معماری کلاسیک که تلاش شده که بیننده دست به کشف حقیقت هنری بزند و او را به تفکر وادارد در سبک مینیمال اعتقاد بر این است که انسان با رسیدن به خلوص واقعی هنر بدون هیچ گونه پرده پوشی نیز می تواند به تفکر پشت آن اثر پی ببرد از طرفی به دلیل ذات کمینه گرایی معماری مینیمالیستی و هم زمان شدن به کار گیری این سبک معماری در دورا پسا جنگ در اروپا و کمبود برخی مصالح و شرایط سخت تهیه برخی اقلام، این سبک معماری به روشی راهگشا برای ساخت بناهای هنری بدون نیاز به تجملات و مصالح خاص بدل شد و یکی از عوامل فراگیری ساختمان های مینیمال در غرب در این دوران همین نکته بود که طراحی ویلا های مینیمال و طراحی نمای ساختمان های مینیمال و به کار گیری این عناصر در بخش های مختلف معماری را در پی داشت.

اصول معماری مینیمال

اصول معماری مینیمال بر گرایش به سادگی و کمینه گرایی در همه جوانب معماری یعنی فرم، فضا، و حتی مصالح و متریال بنیان گرفته است در معماری مینیمال تزئینات و جزئیات در بخش های بیرونی و درونی بنا حذف شده و استفاده از اشکال هندسی پیچیده و یا به کاری گیری قوس های با زاویه تند و یا خطوط هندسی با زوایای زیاد در نظر گرفته نمی شود و به جای آن فضاهای داخلی و بیرونی بدون آلایش و به شکلی عریان در منظر دید قرار می گیرد استفاده از رنگ در این شیوه به گونه ایست که با شفافیت کامل و به صورت یکدست، رنگ آمیزی بنا در معرض دید قرار می گیرد.

در معماری مینیمال سعی بر آن شده که موارد اصلی معماری به کار گرفته شوند و بخش هایی که معمولا در سایر شیوه های معماری به این موارد یا عناصر اصلی اضافه شده و یا با آنها ترکیب شده حذف شده است تا بیشتر با عناصر اصلی معماری روبرو شویم و از ناب بودن فضا بهره جوییم.

همچنین در معماری مینیمالیستی اراده معمار بر ان است که با کار کمتر، بیشترین تاثیرگذاری را در اثر ایجاد کند از این رو است که برخی معماران مینیمال مانند لودویگ میس ون (Ludwig Mies van der Rohe) معمار شهیر آلمانی-آمریکایی جمله معروفی دارد می گوید "کمتر، بیشتر است" و در جمله معروف دیگری می گوید "شیطان در جزئیات است" که در واقع تفکر پشت این سبک را به خوبی نمایان می سازد و تا حدی این جملات در دوره خودش نقشه راهی برای به کارگیری این شیوه معماری برای معماران جوان می بود البته لازم به ذکر است که سبکی در مخالفت با هنر مینیمال به نام سبک ماکسیمالیست هم وجود دارد که شعار "بیشتر، بیشتر است" را دارد و به شکلی رادیکال تاکید بر جزئیات و تزئیات دارد به نحوی که در آن هیچ فضای ساده و خالصی یافت نمیشود گرچه سبک ماکسیمالیست از نظر شهرت و کاربرد به هیچ وجه به اندازه هنر مینیمال توسعه نیافت چرا که مینیمالیسم با آن خاستگاه آن معماری بود اما گسترش و فراگیری بسیاری در هنرهای تجسمی و به خصوص ادبیات و شعر و از صنعت سینما و تلویزیون داشت به نحوی که آوازه هنر مینیمال در ادبیات و سینما بیش از معماری بر سر زبان ها افتاد و همواره یکی از ستون های هنری در بخش های مختلف یه شمار می رود که این خود اهمیت پرداختن به این شیوه را بیش از پیش پر رنگ می سازد.

طراحی داخلی مینیمالیستی

هر گاه از معماری مینیمال سخن به میان می آوریم بیشتر بر جنبه های بیرونی ساختمان مانند طراحی نمای ساختمان و یا نور پردازی در طراحی معماری و به کارگیری رنگ در بخش های بیرونی و.. تمرکز داریم در صورتی که یکی از وجوه بسیار مهم معماری مینیمال طراحی داخلی ساختمان است از این رو در این بخش بر تاثیر معماری مینیمال بر طراحی داخلی صحبت خواهیم نمود.

از آنجا که در معماری مینیمال سعی بر حذف جزئیات و تجملات توامان با حذف زوایای تند در بخش های کالبدی بنا شده است تاکید اصلی در این سبک طراحی داخلی بر به کارگیری رنگ های شارپ و ایجاد فضاهای سرد با استفاده از رنگ های روشن و شاد است . از طرفی تاکید بر بزرگتر کردن فضاها با عدم به کار گیری تعداد زیاد اکسسوار منزل شده است که همین ایده را به شدت در معماری مدرن و سبک معماری پست مدرن میبینیم که فضاهای بسیار بزرگ با نور زیاد و رنگ های روشن و کمترین بهره از اکسسوار منزل در آن قسمت از فضای داخلی که کاملا متضاد با سبک طراحی داخلی کلاسیک است که در نهایت خود به ایجاد سبک جدیدی به نام پست مینیمالیست شده است که در واقع بسیار کمتر از خود مینیمالیست مورد توجه واقع شده است گرچه در هنرهای متعددی مانند موسیقی و هنرهای تجسمی بحث پستمینیمالیست حرف های زیادی برای گفتن دارد.

در طراحی داخلی مینیمال بهره گرفتن از نور طبیعی به شدت اهمیت دارد چرا که بر سادگی و بی آلایشی فضای داخلی تاکید دارد و همینطور مکملی برای رنگ های روشن به کار گرفته شده در محیط دیزاین داخلی است که این به کار گرفتن نور به صورت حداکثری و با ایجاد پنجره های بزرگ با قاب های سفید و روشن انجام می شود که انعکاس نور بر روی رنگ های شاد و روشن منجر به تجلی زنده بودن محیط داخلی است.